Obraz Matki Bożej Jasnogórskiej (Częstochowskiej) to wizerunek typu Hodegetria. Przedstawia Najświętszą Maryję Pannę w postaci stojącej z Dzieciątkiem Jezus na ręku. Maryja jest frontalnie zwrócona do wiernych. Twarz Dzieciątka oscyluje w kierunku patrzącego, choć nie zatrzymuje na nim wzroku. Obydwie twarze łączy wyraz zamyślenia i powagi. Jezus spoczywa na lewym ramieniu Maryi, przyodziany w sukienkę koloru karminowego. W lewej ręce trzyma księgę, prawą zaś unosi ku górze w charakterystycznym geście nauczyciela, władcy lub do błogosławieństwa. Prawa ręka Maryi spoczywa na piersi. Niebiesko-granatowa suknia i tego samego koloru płaszcz Maryi ozdobione są motywami złocistych lilii. Nad czołem Dziewicy namalowana została sześcioramienna gwiazda. Główne tło obrazu jest koloru niebiesko-zielonego, który przechodzi w odcień morskiej fali. Dominującym elementem ikony są złote nimby wokół głowy Maryi i Jezusa, które zlewają się w jedną kompozycję, stanowiąc bardzo charakterystyczny detal kontrastujący z ciemną karnacją twarzy postaci. Obraz został namalowany na drewnianej tablicy o wymiarach: 122,2/82,2/3,5 cm.
Prawy policzek Matki Bożej znaczą dwie równolegle biegnące rysy, przecięte trzecią na linii nosa. Na szyi występuje sześć cięć, z których dwa są widoczne dość wyraźnie, cztery zaś pozostałe – słabiej. Twarz Matki Bożej jest koloru brązu (miodu), co jest związane ze sposobem malowania ikon.
Pobożny przekaz przypisuje autorstwo obrazu św. Łukaszowi Ewangeliście, który miał go namalować na deskach stołu, przy którym spożywała posiłki Święta Rodzina. Ostatnie badania wskazują na jego VI- IX-wieczne bizantyjskie pochodzenie. W XIV w. podczas konserwacji przemalowano obraz w zupełnie innym stylu. Podjęli się tego malarze, którzy prawdopodobnie pochodzili w Włoch, bo oblicze Maryi ma cechy znane ze sieneńskiego malarstwa tych czasów. Wizerunek nie jest ikoną w ścisłym sensie, choć posiada jej cechy.
